Gebelik döneminde B9 vitamini (folat) ihtiyacı artmaktadır ve en yaygın kullanılan vitamin takviyesi de folik aittir. Folik asit folatın sentetik formudur. Folatın temel kaynakları ise ıspanak, kuşkonmaz, brokoli, bamya gibi yeşil yapraklı sebzeler ile dana, kuzu, hindi, tavuk ciğeri, maş fasulyesi gibi fasulye türleri ve mercimektir.

Gebelikten önceki ve başlangıcından sonraki 1 aylık perikonsept dönemde folik asit takviyesi nöral tüp defektleri insidansını çarpıcı bir şekilde azalmıştır. Annenin depolarını koruması ve fetüsün doku gelişimi ihtiyacının karşılanması için halk sağlığı uzmanları besinlerden alınan folata ek olarak her gün en az 400 mcg folik asit tüketimini önerir.

Nöral tüp defektleri, bazı bebeklerin omurilik ve beyninin gelişiminde ortaya çıkan anormalliklerdir. En sık görülen kusurlar spina bifida (omurganın ve omuriliğin bir kısmının anormal gelişimi) ve anensefalidir (beynin ciddi anormal gelişimi).

B vitaminleri ve hastalıklarla ilişkisi

Gebelik süresince B vitaminlerinin fazla miktarda tüketilmesi homeostatik ve hedonik (hazza dayalı) besin alımını düzenleyen mekanizmaları etkileyerek obeziteyi tetiklemekte ve ilerleyen süreçte çocukta yağ depolanmasını uyarabilmektedir. Yani fazla B grubu vitaminlerinin alımı besin alımını ve ağırlık artışını kolaylaştırmıştır.

Dopamin ve serotonin düşüklüğü hazza bağlı yeme isteğini ve iştahı arttırmaktadır. B6 vitamini de seratonin ve dopamin reaksiyonlarında rol oynayan kofaktördür. B6 vitaminin alınması dopamin üretimini kolaylaştırır ve karbonhidratlı gıdalara olan “Wanting/Arzulama” duygusunu baskılayabilir.

Annenin vitamin eksikliğinin takviye ile giderilmesi fetüsün gelişimini ve sağlıklı ağırlık artışını destekler fakat fazla takviye alımı obeziteye yatkınlığı artıran faktörlerdendir. Beslenmenizde hep vurguladığımız miktar konusunun vitamin takviyeleri için geçerli olduğunu görüyoruz.

İnsan çalışmalarında yüksek miktar ancak toksik olmayacak düzeyde Folik Asit tüketimi erkeklerde kolorektal ve prostat kanseri, kadınlarda ise meme kanseri ile ilişkilendirilmiştir. Folik Asit takviyesi tümör oluşumunu önleyebileceği ancak var olan tümörün ise ilerlemesini hızlandırabileceği düşünülmektedir.

Sonuç olarak doğru ve ihtiyaç duyulan miktarda vitamin kullanımı gerekmektedir. Sağlıklı bir gebelik süreci ve devamında anne bebek sağlığının korunması için annenin beslenmesini makro ve mikro besin ögesi bileşenleri olduğu unutulmamalıdır.