Ağız kokusu yaş, cinsiyet, ırk ayrımı olmaksızın herkesi etkileyen dünya genelinde yaklaşık 2 milyar insanın bu rahatsızlık ile karşı karşıya olduğu rapor edilen bir sağlık sorunudur. Bu yazımda birçok insanın başına dert olan bu istenmeyen durumu ele alacağız… Başlayalım!

Ağız kokusu iki tiptir;

• Geçici: Yenilen gıdalarla oluşur ve 24-72 saat içerisinde geçen tip.
• Kalıcı: Zamanla geçmeyen, uzun dönem tedavi ve profesyonel dental eğitim gerektiren tip.

Ağız kokusu sadece dental&oral bir problem değil aynı zamanda medikal bir sorundur. Çalışmalarda ağız kokusu problemlerinin %85’i dental, %15’i ise ağız dışı sebepler olduğu gösterilmiştir.

Peki, nedir bunlar ?

Medikal faktörler; Sinüs ve tonsiller enfeksiyonlar, akciğer hastalığı, karaciğer hastalıkları, kan bozuklukları, diabet, menstruasyon, oral kanser ve tümörler, hormonal sebepler, kullandığımız bazı tıbbi ilaçlar, stres ve sigara…

Ağız içi faktörler; Dişler, diş çürükleri, diş eti hastalıkları, apseler, ağız kuruluğu, ‘’food impaction’’ dediğimiz dişler arasında besin artığı sıkışması, çürümüş- kokuşmuş maddeler, çekim boşluklarındaki kan durdurucu tamponlar, plak birikimi, candidiazis ve bakımsız protezler…

Ağız kokusunun etken kimyasal maddesi ağızdaki bakterilerin ürettiği ‘’Sülfür’’ bileşiğidir. Üretimdeki başlıca etkenleri sizler için şöyle sıralayabilirim;

• Ağız kurutucu ajanlar: En çok ağız kurutma özelliğine sahip ajan Alkol’dür. Bira, şarap, likör gibi içkilerin yanı sıra bazı gargaraların içinde de bulunur. Bir diğeri ise kuşkusuz Sigara’dır. Sigara içmek ağız kurutmanın en hızlı yoludur.  Sigara ağız ortamını oksijensiz bırakarak anaerobik bakteri oluşumunu artırır. Bu da sülfür bileşikleri oluşturarak ağız kokusuna neden olur. Sigaranın bir diğer etki mekanizması ise nikotinin C vitaminini yıkıma uğratmasıdır. C vitamini eksikliği ağız kokusu oluşturan faktör veya kofaktörlerden biridir.
• Proteince zengin gıdalar : Süt ürünleri ağız kokusuna neden olan ürünlerin en bilinenidir. Süt dışında et, tavuk, balık gibi gıdalarda proteince zengindir ve anaerobik bakteriler bu gıdaları parçalayarak ağız kokusuna neden olan gazları oluşturur.
• Şeker : Şeker oranı fazla olan mint, akız, ve şekerlemelerden kaçınılmalıdır. Buna karşılık ağza oksijen salan ve anti bakteriyel ajan ‘’çinko glukonat’’ içeren sakızlar üretilmiştir. Tatlandırıcı ajan olan ‘’xylitol’’ şeker içermeyen güvenilir doğal bir üründür.
• Asidik Gıdalar : Dikkat edilmesi gereken asidik gıdalar; kahve, domates suyu, portakal suyu, ananas suyu, greyfurt suyu… Asitli ürünler, bakteri üretimini hızlandırır. Tüm bu besinlerin dışında çiğ soğan ve sarımsak zaten kendileri sülfidli ürünlerdendir.
• Bu etkenlerin yanında medikal sorunların tedavisinde kullanılan bazı etkili ilaçların da ağız kuruluğu yapan yan etkileri vardır… Kuru bir ağız ortamında da ağız kokusu kaçınılmazdır.

Tedavisine gelince..

Teşhisimiz dental kaynaklı ise; ağızda pürüzlü, kırık veya sızdıran dolgular, uygun olmayan protezler, oral enfeksiyonlar ve dişeti hastalıkları varsa bunlar diş hekiminiz tarafından tedavi edilmelidir. Günlük oral hijyene maksimum dikkat edilerek, günde en az 2 defa -tavsiyem 3’tür- ve her seferde 2 dk. olmak şartıyla dişlerimizi fırçalamalıyız, bu uzun dönemde tedavinin en etkili yöntemidir. Diş ipi…(!) Diş ipi, diş fırçasının en mükemmel yardımcısıdır. Diş fırçasının ulaşamadığı diş aralarını temizleyen eşsiz materyalimizdir. Bir diğer materyalimiz, dil temizleyicileri ve dil kazıyıcıları.  Özellikle dil bölgesindeki bakterilerin arındırılmasında kullanılır böylece dişlerin ve dilin yanı sıra boğaz hijyenine de önemli katkı sağlar.

Son olarak da çalkalama solüsyonları… CLO2 (Chlorin Dioxide) içeren gargara ve macunlar sülfür bileşiklerini büyük miktarda yıkıma uğratmıştır. Alkol içerikli gargaralar ağız kuruluğu yapabiliyordu! Unutmayalım.

Eğer sorunumuz medikal kaynaklı ise mutlaka ilgili doktorumuza hemen danışıyoruz!

Düzenli olarak ağız hijyeni ve altı ayda bir diş hekimi kontrollerimizi aksatmıyoruz…

Bir sonraki yazımda görüşmek üzere, sağlıkla kalın!